قران مجموعه سورههای نازل شده بر پیامبر است . که پیش ازهجرت وپس از هجرت‌درمناسبتهای مختلف و پیش‌امدهای گوناگون به‌طور پراکنده نازل‌شده است سپس‌گرد‌اوری‌شده وبه‌صورت مجموعة کتاب در‌امده است . نزول قران تدریجی بوده است ، آیه‌آیه و سوره و سوره وتا آخرین سال حیات پیامبر ( ص ) هر‌گاه پیش‌آمدی رخ‌میداد یا مسلمانان با مشکلی روبرو می‌شدند در ارتباط باآن پیش‌آمدیا برای رفع آن مشکل‌یا احیایاً پاسخ‌به سؤال‌های‌مطرح شده مجموعه‌ای از آیات یا سوره‌ای‌نازل می‌شد . این مناسبت‌هاوپیش‌امدهارا اصطلاحاً اسباب نزول گویند. که دانستن آنها برای بسیاری از ژآیات ضروری است . این نزول پراکنده قران را از دیگر کتب‌آسمانی‌جدا می‌سازدزیرا صحف ابراهیم( ع)و الواح موسی(ع) یکجا نازل‌شد‌‌وهمین‌امر موجب عیب‌جویی مشرکان گردید :« وقال‌الذین‌کفرو‌لولا‌نزّلَ‌علیه‌القران‌جُملة‌واحدةً »جواب‌آمده«کذلک‌لَنثبّتَ‌به‌فؤادک و رتّلناه ترتیلاً»در جای دیگری می‌گوید: « و قُرآناً فَرقناهُ لِتقر،هُ علی الناس علی مُکث ونزلناه تنزیلاَ » به طوری که از قران استنباط می‌شود حکمت تدریجی بودن نزول قران آنست که پیامبر اکر(ص) ومسلمانان احساس کنند همواره مورد عنایت خاص خدا قرار دارند و پیوسته رابطه آنان با حق تعالی استوار است و این تداوم نزول باعث دلگرمی و تثبیت آنان را فراهم می‌سازد :
« واصبر لحکم ربک و انّکَ باعیُننا ...»
آغاز نزول قران :
شهررمضان الذی انزل فیه القران
انا انزلناه فی لیلة مبارکة
انا انزلناه فی لیلة القدر
پس آغاز نزول در ماه مبارک رمضان و شب قدر بوده است . شب قدر نزد امامیه مردد میان دو شب است ، شب 21و23 ماه مبارک رمضان ، شیخ کلینی از حسّان بن مهران روایت کرده است که می‌گوید : از امام صادق ( ع ) پرسیدم شب قدر کدام است ؟ فرمودند : آن در یکی از دو شب 21 و 23 جستجو کن .زراره از امام صادق ( ع) روایت کرده است که فرمودند : شب 19 شب تقدیر است و شب 21 شب تعین است و شب 23 شب ختم و امضای امر است . شیخ صدوق می‌گوید : مشایخ ما اتفاق نظر دارند که شب قدر شب 23 است.می‌دانیم که پیامبر در چهل سالگی ( 610 یا 611 میلادی ) در شهرمکه‌به‌رسالت‌مبعوث گردید.ونیز می‌دانیم که آغاز بعثت در غار حرا بوده است با نزول آیاتی از سوره‌ی علق همراه بوده است و میان‌مسلمانان در این مسئله اتفاق نظر است اما در این که بعثت در چه زمانی رخ داده است نظرها متفات است وهمین باعث اختلاف درزمان نزول قران گردیده است. شیعه متقد است که بعثت در 27 رجب اتفاق افتاده است به دلیل روایات متعددی که از عترت طاهره در این زمینه موجود است .
از جمله :شیخ طوسی در امالی خود رویتی را از اما صادق ( ع ) نقل می‌کند که فرمود در روز بیست‌وهفتم رجب نبوت‌بر رسولخدا نازل‌شد هر که اینروز را روزه بگیرد ثواب‌کسی را دارد که شصت ماه روزه گرفته باشد. دانشمندان اهل سنت برای اثبات بعثت در ماه رمضان‌به آیات سورههای بقره ، دخان و قدر استنادنموده‌اند درپاسخ بایدگفت : اولاَ آیات سه‌کانه‌فقط برزمان‌نزول قران دلالت دارند اما محل نزول در این آیات مشخص نگردیده‌است . واین مسأله که مراد ازاین نزول همان نزول در غار حرا باشد از هیچ یک از آیات فوق بدست نمی‌آید . انیاَ آیات 185 بقره و اول سوره قدر دلالت بر نزول همة قران‌در ماه رمضان و شب قدردارد . دلالت آیه سوم سوره دخان به نزول یکپارچة قران صریح‌تر و روشن‌تر است .
« حم والکتاب‌المبین ، انا انزلناه فی لیلةٍ مبارکةٍ » در این آیه مرجع ضمیر در الزلناه کتاب است که قران سوگند خورده است وبه روشنی دلالت دارد که‌مجموعةآیات قران وکتاب‌الهی مورد نظر است .درحالتی‌که در آغاز بعثت تنها پنج ایه از سورة علق نازل گشته است . بنابر این نمی‌توان گفت این آیات ناظر بر مسأله بعثت پیامبراند.
نویسندة کتاب ارزشمند التمهید مشکل را به گونه‌ای دیگر حل نموده است و می‌گوید : بر اساس روایات اهل بیت بعثت پیامبر در ماه رجب‌اتفاق افتاده است ولی نزول قران به عنوان‌کتاب آسمانی و قانون جاودانه الهی پس از سه سال فاصله بر پیامبر نازل گشته است. دراین سالهاپیامبر دعوت مخفیانه داشت که روایات فراوانی دراین زمینه وجود دارد . پس از گذشت سه سال از بعثت آیات 96 و 94 سورة حجر نازل گردید :« فاصدع بما تؤمر و اعرض عن المشرکین »و « انا کفَیناک المستهزئین » از این زمان به بعد نزول پیوسته قران آغاز گردید. ازطرف دیگرروایاتی وجوددارد که مدت نزول قران را بیست سال‌ذکر می‌کنند .نتیجه می‌گیریم که آغاز نزول قران از آغاز بعثت ، سه سال فاصله داشته است‌در شب قدر بوده است .